17 juli 2018 | Kennisartikel, Nieuws
Tweederde deel van het bedrijventerreinenoppervlak (280 terreinen, 8.500 hectare) in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) functioneert goed en is toekomstbestendig. Ten opzichte van de vorige meting in 2010 is dit een verbetering. Toen was maar de helft op orde. Ruim 30% is echter nog niet klaar voor trends als circulaire economie, smart logistics en robotisering. Grofweg € 200 tot € 400 miljoen is extra nodig om deze hectares toekomstbestendig te maken. Met 300.000 banen en € 30 miljard aan jaarlijkse omzet zijn de bedrijventerreinen een belangrijke kurk onder de MRA-economie. Zo blijkt uit nieuw economisch onderzoek van Stec Groep – in opdracht van MRA – waarbij alle bedrijventerreinen zijn onderzocht. Tijdens het onderzoek hebben Jasper Beekmans en Evert-Jan de Kort van Stec Groep afgestemd met de begeleidingscommissie: Edwin Rem van de Provincie Noord-Holland, Jalal Loutfi van Gemeente Amsterdam en Rosemarijn Verdoorn en Frans van der Beek van Projectbureau Herstructurering Bedrijventerreinen (PHB). PHB wordt uitgevoerd door SADC. PHB zet zich, met de uitkomsten van dit onderzoek, de komende jaren weer in om bedrijventerreinen te helpen verbeteren en verduurzamen. Voldoende inzet voor bedrijventerreinen in de MRA blijft komende jaren ook hard nodig, in samenhang met de transformatieplannen die er voor woningbouw zijn.
Bijna 70% van het bedrijventerreinenoppervlak blijkt in fase 1 van de economische levenscyclus, stelt Stec Groep vast. De terreinen in fase 1 matchen goed met de eisen en wensen van bedrijven over type panden, kavels, (digitale) bereikbaarheid, (milieu)ruimte, etc. Dit vertaalt zich in goede prestaties van de terreinen op o.a. werkgelegenheid, bedrijvendynamiek, investeringen, leegstand en toegevoegde waarde. 30% van het bedrijventerreinoppervlak zit in fase 2 of 3 in de levenscyclus. Het grootste deel (90%) hiervan in fase 2, waarbij veelal sprake is van lichte veroudering. Een klein deel (10%) hiervan is zwaar verouderd en zit in fase 3.
MRA sterke uitgangspositie voor next economy
Stec Groep stelt vast dat de bedrijventerreinen in de MRA goede papieren hebben om in te spelen op de next economy: circulaire economie, smart industry, open innovatie, smart logistics en robotisering. Bijna 20% van de 280 terreinen, in oppervlak meer dan 50%, heeft bovengemiddelde next economy eigenschappen. Omvang, ligging, aanwezige rest- en grondstoffenstromen, trekkers op de locatie, maar bijvoorbeeld ook milieuruimte, digitale infrastructuur, multimodaliteit, organisatie en samenwerking op de terreinen zijn hiervoor geanalyseerd.
Kleinere gemengde terreinen onder druk
Uit het onderzoek blijkt dat de gemengde, vaak kleinere binnenstedelijke terreinen de meeste veroudering vertonen. Bijna de helft van deze terreinen zit in fase 2 en 3 in de levenscyclus. Ligging, bereikbaarheid, leeftijd, maar ook onduidelijkheid over de toekomst zijn oorzaken. Zo spelen op sommige locaties plannen voor transformatie. Dit weerhoudt (zittende) bedrijven bijvoorbeeld om te investeren. In het onderzoek wordt aanbevolen om extra aandacht te hebben voor deze locaties bij het prioriteren van de herstructureringsopgave. Deze terreinen kunnen namelijk wel een belangrijke betekenis hebben, bijvoorbeeld voor stadsverzorgende bedrijven (stadslogistiek, kleine productie).
Extra investering nodig van €200 tot €400 miljoen
Globaal is becijferd dat de resterende herstructureringsopgave een gezamenlijke extra investering vergt van bedrijven en overheden in de MRA van € 200 tot € 400 miljoen. Dit komt bovenop de reguliere kosten van beheer en onderhoud om de terreinen actueel te houden. Hier staan ook opbrengsten tegenover, zoals meer omzet bij bedrijven, meer bedrijven die investeren en extra banen. Gemiddeld is een waardesprong van 10% tot 20% mogelijk, blijkt uit ervaringscijfers van de Stec Groep.
Nieuwe economische insteek onderzoek
De MRA koos met de Stec Groep voor een nieuwe, economische benadering van herstructurering. Deze geeft een beter beeld dan de traditionele ‘ruimtelijke’ benadering, die focust op hoe een terrein eruit ziet. Een rommelig bedrijventerrein wordt dan snel als verouderd of waardeloos aangemerkt, terwijl deze ‘lelijke’ terreinen vaak nog heel gewild zijn. Uit het onderzoek blijkt dat de bedrijventerreinen goed zijn voor bijna 300.000 banen en € 30 miljard aan verdiensten per jaar, ofwel 25% van de banen en 20% van de totale MRA-economie.
Bron: Metropoolregio Amsterdam
Downloads en links
Volledige onderzoek Stec Groep
Regiorapport Amstelland-Meerlanden
Regiorapport Gooi en Vechtstreek
Regiorapport Zaanstreek Waterland
Regiorapport Zuid-Kennemerland
Presentatie Stec Groep tijdens PHB-kennisbijeenkomst 28 juni 2018