2 november 2021 | PHB
Op 12 oktober jl. organiseerde PHB een bijeenkomst over de energietransitie op de bedrijventerreinen in de MRA. Waar staan de pioniers van de energietransitie op bedrijventerreinen? Gespreksleider Frank Voorbergen van PHB vroeg Tom Grootjen van SAENZ en Jan Boudesteijn van GreenBiz IJmond naar hun succesverhaal. Waarom is het daar gelukt? Wat zijn de voorwaarden? Welke adviezen hebben zij? Heel laagdrempelig, praktisch en vanuit een ondernemersperspectief vertelden zij over de kansen en de uitdagingen.
In twee paneldiscussies met Sale Wiersma en Dennis Meerburg van PHB, Frank van de Lustgraaf (gemeente Amsterdam), Boris Alers (Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied) en René Kroese (Liander) werd daarop verder ingegaan.
Lees hieronder een kort verslag, en/of bekijk de gehele bijeenkomst terug.
In de paneldiscussies kwamen de volgende onderwerpen aan de orde:
- Welke kansen en knelpunten liggen er met betrekking tot energiebesparing, duurzame opwek en opslag van duurzame energie? Waar lopen ondernemers tegenaan bij het versnellen en opschalen? Wat zijn oplossingen die goed werken?
- Met welke partij(en) kunnen knelpunten en oplossingen worden aangepakt zodat die versnelling en opschaling wel tot stand komt?
- Welke subsidies zijn mogelijk, en hoe kunnen verschillende subsidies (provincie, gemeentelijke overheid) worden gestapeld?
- Welke ervaringen zijn er met lokale opslag (batterijen, accu’s) gericht op collectieve opslag c.q. opslag op bedrijfsniveau?
- Welke rol kunnen de gemeenten en de Omgevingsdienst spelen in de informatie over de mogelijkheden, verplichtingen en het oplossen van knelpunten in verduurzaming?
- Welke rol kan de gemeente spelen in het faciliteren van ondernemers?
- Hoe kunnen de belangen van de ondernemers en de (soms andere) vastgoedeigenaren worden samengebracht?
- Hoe richt je een lokaal energieplatform op en welke samenwerkingsverbanden zijn er mogelijk?
Energietransitie op bedrijventerreinen is een belangrijk thema op dit moment. Om de energietransitie op een verantwoorde manier vorm te geven, moeten we snel in actie komen. Voor ondernemers op bedrijventerreinen liggen er grote kansen om hieraan bij te dragen, op een economisch verantwoorde manier.
Collectiviteit
Tom Grootjen en Jan Boudesteijn vertelden over de samenwerking binnen hun eigen organisaties. Overeenkomst is dat zowel in IJmond als Zaanstad (SAENZ) verschillende bedrijven zich hebben georganiseerd in een samenwerking op het thema energietransitie.
Het uitgangspunt is bedrijven te voorzien van groene energie die lokaal geproduceerd wordt. Deze samenwerkingen zijn een mooi voorbeeld van hoe krachtenbundeling kan leiden tot het collectief investeren in een duurzame toekomst en toekomstbestendigheid van aangesloten bedrijven.
Tom en Jan namen de aanwezigen mee in hun ervaringen, die vooral positief zijn en navolging verdient, maar ze gaven ook een kijkje in de bedreigingen.
Drielagen methode
Dennis Meerburg en Sale Wiersma van PHB gaven een toelichting op de door PHB ontwikkelde ‘drielagen methode’ voor het aanjagen van investeringen in duurzame energie. Zo zijn er in de eerste laag wettelijke verplichtingen voor ondernemers om te investeren. Deze zijn vaak niet bekend bij ondernemers, maar hier moet wel aan voldaan worden.
In de tweede laag van de methode geven zij aan dat investeren in duurzame energie van hun bedrijf vaak ook economisch lonend is. Vanuit deze laag worden ondernemers vaak enthousiast over de materie en werpen zich op als ambassadeurs voor hun bedrijventerrein. Er ontstaat een bereidheid tot samenwerken en dat is de derde laag. Deze samenwerkingen leiden tot meer mogelijkheden voor investeringen, maar ook voor het benutten van subsidies (zoals HIRB+ duurzaamheid). Door slim te investeren kunnen subsidies en fiscale mogelijkheden vaak gecombineerd worden en ontstaan er korte terugverdientijden en hoge rendementen op investeringen.
Rol gemeente, omgevingsdienst en netbeheerder
Frank Voorbergen vroeg Frank van de Lustgraaf (gemeente Amsterdam), Boris Alers (Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied) en René Kroese (Liander) naar de rol van respectievelijk de gemeente, omgevingsdienst en netbeheerder in de energietransitie op bedrijventerreinen. De gemeente heeft een belangrijke rol in het aanjagen en faciliteren van initiatieven. Zo moet de bestemming van bedrijfslocaties duidelijk zijn voor een langere termijn zodat ondernemers ook bereid zijn om te investeren. De gemeente heeft ook een rol om ondernemers zover te krijgen dat ze willen investeren door plannen van ondernemers of ondernemerscollectieven zoveel mogelijk te faciliteren. Ook zal de gemeente doelgericht subsidies moeten inzetten om een versnelling te realiseren.
De omgevingsdienst heeft een belangrijke taak om te zorgen dat wettelijke verplichtingen worden nagekomen. Maar de omgevingsdienst geeft er de voorkeur aan om niet handhavend op te treden en dat ondernemers zelf tot maatregelen overgaan. Om dit te bereiken moeten de verschillende stakeholders (gemeente, omgevingsdienst, netbeheerder, parkmanagement en ondernemersverenigingen) gaan samenwerken. PHB zorgt voor het verbinden van alle stakeholders.
Liander is de netbeheerder in het gebied en is, net als de andere panelleden, van mening dat de energietransitie moet worden versneld. Liander wil dit ook faciliteren, maar heeft ook te maken met een beperkte netcapaciteit. In veel gebieden van de Metropoolregio Amsterdam is inmiddels onvoldoende netcapaciteit beschikbaar. En dit probleem wordt groter. Het is dan ook van groot belang om maatwerkgerichte afspraken te maken. Daarnaast heeft de ontwikkeling van lokale opslagcapaciteit prioriteit.
Conclusie
De conclusie die na deze bijeenkomst kon worden getrokken, is dat de energietransitie grote kansen biedt voor ondernemers om de bedrijfsvoering toekomstbestendig te maken. Dit heeft niet alleen betrekking op duurzaamheid maar kan voor ondernemers ook een economisch voordeel opleveren. De verwachting is dat alleen duurzame bedrijven op termijn toekomstbestendig zijn.
Er zijn echter ook bedreigingen. Zo kijken verzekeraars steeds kritischer naar het installeren van zonnepanelen, zijn daken niet altijd geschikt voor zonnepanelen (beperkte draagkracht van daken), is er niet altijd voldoende netcapaciteit en is er in sommige gevallen onvoldoende duidelijkheid over de toekomstige bestemming van bedrijfslocaties. Veel van deze zaken kunnen echter door gedegen advies en ondersteuning en optimale samenwerking tussen stakeholders worden opgelost.
Rol PHB
PHB kan vanuit een neutrale rol kosteloos advies en ondersteuning bieden voor ondernemers en gemeenten. PHB zorgt voor het verbinden van alle stakeholders en advies en ondersteuning om inhoud en proces op te starten. PHB is onder andere goed ingevoerd in de beschikbare subsidies en fondsen, relevante thematiek op bedrijventerreinen en het opstellen en uitwerken van een plan van aanpak. PHB kan zich verplaatsen in de rol van zowel de ondernemers als de gemeente. Samen met ondernemers, gemeente en andere stakeholders kunnen we op deze wijze de eerste behoefte concreet maken en uitwerken. Dat kunnen we doen via de ‘drielagen methode’ of een andere aanpak die aansluit bij de behoefte van de betrokken partijen.
Meer weten?
Neem gerust contact op met een van de panelleden:
- Tom Grootjen (SAENZ): tom.grootjen@upc.mail.nl
- Jan Boudesteijn (GreenBiz IJmond): jan@boudesteijn.com
- Sale Wiersma (PHB): s.wiersma@sadc.nl
- Dennis Meerburg (PHB): d.meerburg@sadc.nl
- Frank van de Lustgraaf (gemeente Amsterdam): f.van.de.lustgraaf@amsterdam.nl
- Boris Alers (Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied): boris.alers@odnzkg.nl
- René Kroese (Liander): rene.kroese@alliander.com