12 mei 2021 | Interview
Een betere plek voor C-Creators dan C-Bèta is er niet. Het doel van de stichting is het opschalen van de circulaire economie binnen de bouw in de Metropoolregio Amsterdam. En circulariteit is precies waar het om draait aan de Rijnlanderweg. Een prettig gesprek met bouwspecialist Merel Stolker over de circulaire noodzaak.
Als bouwspecialist en architect combineer jij je werk voor C-Creators met je eigen bedrijf. Eerst dat bedrijf: vertel! “Samen met Mirjam Schmull heb ik een eigen architectenbureau, TransforMEER. Een project waar we erg trots op zijn is UCo, wat staat voor Utrecht Community. We transformeerden een oude loods van NS tot een hippe, inspirerende en vooral duurzame werklocatie. Van zulke projecten krijg ik enorm veel energie.”
Dan C-Creators: waar staat die C voor? “Voor circulair, maar hij zou net zo goed kunnen staan voor change. Want een focus op circulariteit vraagt om verandering. Bouwend Nederland zou nog beter kunnen nadenken over hoe iets kan worden gebouwd, uit elkaar kan worden gehaald en op een andere plek weer opnieuw kan worden gebruikt. C-Creators is als spinner betrokken bij de verschillende Cirkelsteden in de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Cirkelsteden zijn het platform voor koplopers in de circulaire en inclusieve bouw. Spinners initiëren veranderingen en jagen ze aan. Met ons Bouwprogramma MRA focussen we op begeleiding en uitvoering van grote, circulair iconische en/of opschaalbare projecten. Een van de doelen: de hierbij opgedane kennis delen.”
Cirkelstad Amsterdam bestaat nu twee jaar, C-Creators ook. Kunnen we al spreken van een verandering in het landschap? “Ja en nee. Patronen veranderen is lastig, zeker voor bedrijven. Het begint bij kennis en bewustwording. Bij de individuele mens, zeker de jongere generatie, zie je wel verandering en bewustwording, maar het duurt even voordat dat resulteert in ander gedrag. We zijn bijvoorbeeld met z’n allen bewuster gaan leven, ondanks dat zijn we meer vlees gaan eten. Bewust worden en handelen zijn twee verschillende dingen.”
Niet alle vooruitgang is per se een verbetering. Welke veranderingen hadden niet gehoeven? “Innoveren is niet per definitie beter. En goedkoper produceren betekent niet altijd beter of sneller. Machinaal werk scheelt tijd en misschien ook geld, maar het ambacht gaat erdoor verloren. Vaak kunnen machinaal gemaakte producten of materialen niet meer worden aangepast. Sneller en goedkoper levert niet altijd een topproduct op. Er is veel winst te behalen met iets simpels als onderhoud. Waarom spullen die kapot zijn – een broodrooster, je telefoon – meteen weggooien, terwijl we ze kunnen hergebruiken, onderhouden en repareren? Beter en makkelijker onderhoud betekent een langere levensduur en daar moet bij het ontwerp al over worden nagedacht. Ook bij gebouwen!”
Terug naar het thema van deze Faces. Waarom is circulariteit een gamechanger? “Omdat er geen ontkomen aan is. Grondstoffen worden schaars, dus we zullen wel terug moeten naar de basis. Moeten, dat is het kernwoord. We zullen moeten vernauwen, vertragen en sluiten. Met vernauwen bedoel ik preventie, zo min mogelijk gebruik maken van grondstoffen en energie. Met vertragen bedoel ik zo lang mogelijk gebruiken, dus de levensduur verlengen. En met sluiten bedoel ik recycling of biologische afbreekbaarheid, dus zorgen dat alle componenten of onderdelen van een gebouw die aan het einde van hun gebruiksduur zijn, terug worden gebracht naar de voorkant van de productieketen. Waar we naar streven is dat wat afval is voor de een, een grondstof is voor de ander.”
Prima doelen, lijkt mij, ik zou bijna zeggen: waar wachten we nog op? Heb je op het persoonlijk vlak ook van die duidelijk omschreven doelen? “Beter en bewuster nadenken: waarom wil ik dat kopen? Kan ik dat ook op een andere manier bereiken? Bijvoorbeeld kleding of speelgoed, ik wil daar beter over nadenken voordat ik het aanschaf. En ik ben bezig met ontspullen. Het zou heel handig en nuttig zijn als alle producten een footprint zouden hebben, zodat het voor iedereen duidelijk is waarvan iets is gemaakt en wat dat betekent.”
Tot slot, heb je nog een stichtelijke boodschap voor de lezers? “Dat je altijd nog kunt veranderen en op een positieve manier ergens aan kunt bijdragen, ook al zijn het kleine stapjes. Dat het altijd beter kan, maakt het juist leuk. Daar doe je het voor, toch?”